De Gebroeders Grimm zijn de bekendste verzamelaars van sprookjes ter wereld. Samen hebben zij meer dan 200 sprookjes en legendes verzameld en bijeengebracht in hun verzamelwerk Kinder- und Hausmarchen. Onder deze 200 sprookjes vele bekende verhalen, zoals Roodkapje, Sneeuwwitje, Doornroosje, Assepoester en Repelsteeltje.
De gebroeders Jacob en Wilhelm Grimm publiceerden in 1812 de eerste editie van hun verzameling sprookjes. De collectie bevatte 86 sprookjes, die de gebroeders hadden verzameld uit mondelinge overleveringen. In de daaropvolgende jaren breidden de gebroeders de collectie uit tot 210 sprookjes, die in 1857 voor het laatst werden gepubliceerd.
De sprookjes van Grimm zijn vertaald in meer dan 160 talen en zijn in vele landen gepubliceerd. De sprookjes zijn ook bewerkt voor film, televisie, theater en muziek.
Sprookjes van de Gebroeders Grimm op De Leukste Sprookjes
Op deze website vind je een aantal van de leukste sprookjes door de Gebroeders Grimm terug. Hieronder de lijst. Klik op het sprookje van jouw keuze om deze direct te lezen. Mis je nog een sprookje laat dit dan vooral weten!
- Rapunzel (Raponsje)
- Zwaan kleef aan of De gouden gans
- De prinses en de kikker
- De rattenvanger van Hamelen
- De Bremer stadsmuzikanten
- De wolf en de zeven geitjes
- Repelsteeltje
- De drie biggetjes en de wolf
- Assepoester – Een episch sprookje
- Vrouw Holle
- Hans en Grietje
- Sneeuwwitje en de 7 dwergen
- Doornroosje
- Roodkapje
De Gebroeders Grimm
De Gebroeders Grimm waren Jacob en Wilhelm Grimm. Jacob was taalkundige en samen met zijn broer had hij een obsessie met volksverhalen. Dat bracht ze op het idee om een serie sprookjes uit te brengen. In het begin van de 19de eeuw brachten zij de eerste versie van hun verzamelwerk met sprookjes uit. Lang ging het verhaal dat zij deze sprookjes verzamelden door heel Duitsland door te reizen. In het echt werden de meeste sprookjes aan hen toegezonden door vrouwen uit hogere kringen. Aan aantal van de sprookjes die de Gebroeders Grimm toegestuurd werden zijn nog door hen bewerkt.
En ze leefden nog lang en gelukkig. Niet dus.
Sprookjes eindigen tegenwoordig vaak positief. De prins en prinses trouwen vaak en iedereen is blij. Dat was vroeger wel anders. Toen hadden de sprookjes een duidelijke opvoedkundige werking, waarbij lijfstraffen heel gewoon waren. Dit geldt zeker voor de sprookjes zoals de Gebroeders Grimm deze opschreven. Vaak eindigden deze gruwelijk. De koningin in Sneeuwwitje kreeg gloeiendhete muiltjes aan en moest daarop blijven dansen, de zusters in Assepoester sneden stukken van hun voet af om maar in het muiltje te passen en Repelsteeltje die zichzelf in tweeën scheurt als ontdekt wordt hoe hij echt heet.
Thema’s van de sprookjes van Grimm
In de sprookjes van Grimm zit altijd een opvoedkundig aspect. Sprookjes boezemden angst in en de moraal van de sprookjes moest je goed onthouden. Thema’s die vaak voorkomen zijn een wolf, de prins die een prinses wakker kust en een heks.
De invloed van de sprookjes van Grimm op kinderliteratuur
De sprookjes die de gebroeders Grimm opschreven waren in eerste instantie niet bedoeld voor kinderen. Ze waren gewelddadig en waren heel erg gericht op de moraal. Toch werden de sprookjes al snel populair. Dat kwam door de beeldende beschrijving en de simpele manier waarop ze geschreven waren. In de loop van de jaren werden de sprookjes steeds milder en meer geschikt voor kinderen. De gruwelijke afloop werd vervangen door een vrolijke afloop:
- Het meisje trouwde met de prins
- De kinderen kwamen weer terug bij hun ouders
- Arme mensen werden rijk
- De wolf werd gedood
- Het monster verdween aan de horizon en kwam nooit meer terug
Op deze manier werden sprookjes vermaak voor kinderen, al bleef natuurlijk de moraal wel aanwezig in het sprookje.
Sprookjes van Grimm in films, musicals en toneel
De sprookjes van Grimm zijn al vele malen bewerkt voor film, musicals en toneel. De bewerkingen zijn vaak een mix van de originele sprookjes en nieuwe elementen.
Films
Een van de meest bekende films gebaseerd op een sprookje van Grimm is Sneeuwwitje en de zeven dwergen uit 1937 van Walt Disney. De film is een klassieker en heeft een grote invloed gehad op de manier waarop mensen over Sneeuwwitje denken.
Andere bekende films gebaseerd op sprookjes van Grimm zijn onder andere:
- Roodkapje (1965)
- Repelsteeltje (1995)
- De gelaarsde kat (1971)
- Hans en Grietje (1987)
- Doornroosje (2010)
Musicals
Er zijn ook veel musicals gebaseerd op sprookjes van Grimm. Een van de meest succesvolle musicals is Into the Woods uit 1986 van Stephen Sondheim. De musical combineert verschillende sprookjes van Grimm, zoals Sneeuwwitje, Roodkapje en Hans en Grietje.
Andere bekende musicals gebaseerd op sprookjes van Grimm zijn onder andere:
- Rumplestiltskin (1965)
- Snow White (1993)
- Rapunzel (2006)
- The Frog Prince (2009)
- The Seven Dwarves (2015)
Toneel
De sprookjes van Grimm zijn ook vaak bewerkt voor toneel. Een van de meest bekende toneelstukken gebaseerd op een sprookje van Grimm is The Robber Bridegroom uit 1976 van Elizabeth Swados. Het stuk is een bewerking van het sprookje De bruidegom die een rover was.
Andere bekende toneelstukken gebaseerd op sprookjes van Grimm zijn onder andere:
- Rapunzel (1960)
- The Frog Prince (1977)
- The Golden Goose (1984)
- The Three Little Pigs (1988)
- Hansel and Gretel (1992)
Bewerkingen
De bewerkingen van de sprookjes van Grimm voor film, musicals en toneel zijn vaak een mix van de originele sprookjes en nieuwe elementen. De bewerkingen zijn vaak bedoeld om de sprookjes toegankelijker te maken voor een modern publiek.
Sommige bewerkingen zijn zeer getrouw aan de originele sprookjes, terwijl andere bewerkingen veel veranderingen hebben aangebracht. De veranderingen kunnen betrekking hebben op de inhoud, de setting of de personages.
Belangrijkheid
De sprookjes van Grimm zijn een belangrijke traditie in de westerse cultuur. De sprookjes zijn bewerkt voor verschillende media en zijn zo toegankelijk voor een breed publiek. De sprookjes zijn een bron van entertainment, leren en inspiratie voor mensen van alle leeftijden.
Overlap met andere sprookjesverzamelaars
De Gebroeders Grimm waren niet de enige verzamelaars van sprookjes. Daarom is er bij een aantal sprookjes overlap met andere verzamelaars zoals Charles Perrault. Ook zie je dat sommige sprookjes lokaal door zijn verteld en dus in meerdere versies voorkomen. Zo Hebben Charles Perrault en de Gebroeders Grimm bijvoorbeeld beiden een versie opgenomen van Assepoester en Roodkapje.
De volledige lijst met sprookjes van Grimm
Hieronder vind je de lijst met alle verhalen, sprookjes en legenden die de gebroeders Grimm verzameld en opgetekend hebben.
- De kikkerkoning of IJzeren Hendrik
- Het huishouden van kat en muis of Kat en muis samen thuis
- Het kind van Maria
- Sprookje van iemand die erop uittrok om te leren griezelen
- De wolf en de zeven geitjes
- De trouwe Johannes
- De goede ruil
- De wonderlijke speelman
- De twaalf broeders
- Het gespuis
- Broertje en zusje
- Raponsje
- De drie mannetjes in het bos
- De drie spinsters
- Hans en Grietje
- De drie slangenbladeren
- De witte slang
- Strohalm, kooltje vuur en boontje of Strohalm, kooltje en boon
- Van de visser en zijn vrouw
- Het dappere snijdertje of Het dappere kleermakertje
- Assepoester
- Het raadsel
- Van het muisje, het vogeltje en de braadworst
- Vrouw Holle
- De zeven raven
- Roodkapje
- De Bremer straatmuzikanten
- Het zingende botje
- De duivel met de drie gouden haren
- Luisje en Vlootje
- Het meisje zonder handen
- Slimme Hans of Snuggere Hans
- De drie talen
- Knappe Elsje of Pientere Elsje
- De kleermaker in de hemel
- Tafeltje dek je, ezeltje strek je en knuppel uit de zak
- Duimendik
- De bruiloft van vrouw Vos
- De kabouters
- De roversbruidegom
- Meneer Korbes of Boeman
- De peetoom
- Vrouw Trui
- De dood als peet of Peetoom Dood
- Duimpje de wereld in of Duimpje op reis
- Vleerken vogel
- Van de wachtelboom of De jeneverboom
- De oude Sultan
- De zes zwanen
- Doornroosje
- Vondevogel
- Koning Lijsterbaard
- Sneeuwwitje
- De ransel, het hoedje en het hoorntje
- Repelsteeltje
- Vrijer Roland of Geliefde Roland
- De gouden vogel
- De hond en de mus
- Frieder en Katherliesje
- De twee gebroeders
- Het boerke
- De bijenkoningin
- De drie veren
- De gouden gans
- Bontepels
- Hazekebruid
- De twaalf jagers
- De gauwdief en zijn meester
- Jorinde en Joringel
- De drie gelukskinderen
- Met z’n zessen de hele wereld rond
- De wolf en de mens
- De wolf en de vos
- De vos en de moeder van zijn petekind of De vos en vrouw Wolf
- De vos en de kat
- De anjer
- Slimme Grietje
- De oude grootvader en zijn kleinzoon
- De waternimf
- De dood van het hennetje
- Vrolijke Frans
- Speelhans
- Gelukkige Hans
- Hans viert bruiloft of De bruiloft van Hans
- De goudkinderen of De gouden kinderen
- De vos en de ganzen
- De arme en de rijke
- De zingende springende leeuwerik
- De ganzenhoedster
- De jonge reus
- Het aardmanneke
- De koning van de gouden berg
- De raaf
- De verstandige boerendochter
- De oude Hildebrand of Boer Hildebrand
- De drie vogeltjes
- Het water des levens
- Dokter Alwetend of Dokter Weetal
- De geest in de fles
- De roetzwarte broer van de duivel
- Berenpels
- Het winterkoninkje en de beer
- De zoete pap
- De verstandige lieden of Slimme mensen
- Sprookje van de slang of Slangensprookje
- De arme molenaarsknecht en het katje
- De twee reisgezellen of De twee reizigers
- Hans-mijn-egel
- Het doodshemdje
- De jood in de doornstruik
- De volleerde jager of De jagersgezel
- De dorsvlegel uit de hemel
- De twee koningskinderen
- Het snuggere snijdertje of Het schrandere kleermakertje
- De heldere zon brengt het aan het licht
- Het blauwe licht
- Het eigenzinnige kind of Het koppige kind
- De drie heelmeesters
- De zeven Zwaben
- De drie handwerksgezellen of De drie reizende gezellen
- De koningszoon die nergens bang voor was
- De groente-ezel
- De oude vrouw in het bos
- De drie broers
- De duivel en zijn grootmoeder
- Fernand getrouw en Fernand ontrouw
- De ijzeren kachel
- De luie spinster
- De vier kunstvaardige broers of De vier vakkundige broers
- Eenoogje, tweeoogje en drieoogje
- Het mooie Katrinelletje en Pief Paf Poltrie
- De vos en het paard
- De stukgedanste schoentjes
- De zes dienaren
- De witte en de zwarte bruid
- IJzeren Hans of IJzerhans
- De drie zwarte prinsessen
- Knoest en zijn drie zonen
- Het meiske van Brakel
- De huishouding
- Het lammetje en het visje
- Simeliberg
- Op reis gaan of Op reis
- Het ezeltje
- De ondankbare zoon
- De raap
- Het mannetje dat jong gegloeid werd of Het mannetje dat verjongd werd in het vuur
- Het gedierte van de Heer en de Duivel of De dieren van de Heer en de dieren van de duivel
- De hanenbalk
- De oude bedelares
- De drie luiaards of De twaalf luie knechten
- Het herdersjongetje
- De sterrendaalders
- De gestolen duit
- Bruidskeuze
- Klitten of De plukken
- De mus en zijn vier kinderen
- Het sprookje van Luilekkerland
- Het leugensprookje uit Ditmar
- Raadselsprookje
- Sneeuwwitje en Rozerood
- De schrandere knecht of De slimme knecht
- De glazen doodskist of De glazen kist
- Luie Hein
- Vogel Grijp
- Sterke Hans
- Het boerke in de hemel
- Magere Liesje
- Het boshuis
- Lief en leed samen delen
- Het winterkoninkje
- De schol
- De roerdomp en de hop
- De uil
- De maan
- De duur van het leven of De levensduur
- De boden van de dood
- Meester Priem
- De ganzenhoedster aan de bron
- Eva’s ongelijke kinderen
- De waternimf in de vijver of De nimf in de vijver
- De geschenken van het kleine volkje
- De reus en de kleermaker
- De hoefnagel
- De arme jongen in het graf
- De ware bruid
- De haas en de egel
- Het klosje, de schietspoel en de naald
- De boer en de duivel
- De broodkruimels op de tafel of De kruimels van de tafel
- Het zeehaasje
- De meesterdief
- De trommelslager of De tamboer
- De korenaar
- De grafheuvel
- De oude Rinkrank
- De kristallen bol
- Jonkvrouw Maleen
- De laars van buffelleer
- De gouden sleutel
Kinderlegenden
De laatste 10 sprookjes van Grimm zijn eigenlijk kinderlegenden. Deze worden daarom vaak met de nummers tussen haakjes weergegeven.
- (201). De heilige Jozef in het bos
- (202). De twaalf apostelen
- (203). De Roos
- (204). Armoe en deemoed leide ten hemel
- (205). De spijze Gods
- (206). De drie groene twijgen
- (207). Onze-Lieve-Vrouwenglaasje
- (208). Het oude moedertje
- (209). De hemelse bruiloft
- (210). De hazelaar
Wat is jouw favoriete sprookje van Grimm?
De gebroeders Grimm waren de grootste verzamelaars van sprookjes. Welk sprookje van deze broers vind jij het leukst? Hou je van de bekende sprookjes of ga je toch voor een minder bekend betoverend verhaal?